Spotkania z Ocalałymi

Spotkania z Ocalałymi to wyjątkowe wydarzenia, które pozwalają na bezpośrednie zetknięcie się z historią. Są to kontakty z ludźmi, którzy przeżyli najstraszliwsze momenty w historii ludzkości, takie jak Holokaust czy zbrodnie komunistyczne. Uczestnicy tych spotkań mają okazję wysłuchać autentycznych relacji, które są nieocenionym źródłem wiedzy o przeszłości. Rozmowy te są niezwykle ważne, ponieważ pozwalają na zrozumienie skali tragedii, której doświadczyły te osoby. Dzięki temu możemy lepiej zrozumieć historię i jej wpływ na teraźniejszość. Spotkania prowadzone są z Niusią Horowitz-Karakulską, Moniką Goldwasser, Stefanią Wernik. Osoby, które również odgrywały dużą rolę, a nie ma ich już wśród nas to Karol Tendera, Tadeusz Smreczyński oraz Jerzy Bogusz.

Niusia Horowitz-Karakulska

Bronisława Horowitz-Karakulska jest ostatnią żyjącą w Polsce Ocaloną przez Oskara Schindlera. Urodziła się w 1932 roku w Krakowie w żydowskiej rodzinie. Jej ojciec Dawid był księgowym, a matka Regina była modystką. Brat Niusi Ryszard urodził się w 1939 roku. Niusia miała zaledwie siedem lat, gdy wybuchła II WŚ. Niusia jako dziecko przeszła przez getto krakowskie, trafiła do obozu KL Plaszow. Jej rodzice pracowali u Oskara Schindlera. W 1944 r. fabryka Schindlera została przeniesiona do Brünnlitz. Mężczyźni pojechali od razu do Brünnlitz a kobiety trafiły omyłkowym transportem do obozu zagłady Auschwitz-Birkenau. Tam Niusia została dwukrotnie odstawiona do krematorium. Udało jej się ukryć i przeżyć. Oskar Schindler ostatecznie zabrał ją i jej matkę z Auschwitz do swojej fabryki metalu w Brünnlitz. Po zakończeniu wojny Niusia i jej matka wróciły do Krakowa, niedługo później powrócił ojciec oraz odnalazł się młodszy brat Ryszard Horowitz.

Niusia Horowitz-Karakulska i jej mąż Tadeusz do dziś mieszkają w Krakowie. Jej brat Ryszard, obecnie światowej sławy polsko-amerykański fotograf, mieszka w Stanach Zjednoczonych. W latach 1992-1993 wspierała prace nad filmem Stevena Spielberga "Lista Schindlera". W 2019 r. Niusia Horowitz-Karakulska została odznaczona Krzyżem Zasługi na Wstędze Orderu Zasługi Republiki Federalnej Niemiec. W ramach obchodów 10. rocznicy założenia Fundacji Auschwitz-Birkenau Niusia Horowitz-Karakulska spotkała się z kanclerz Merkel 6 grudnia 2019 r., gdzie opowiadała o swojej osobistej tragedii widzianej oczami dziecka.

 

Monika Goldwasser

Monika Goldwasser urodziła się w czasie wojny w zamożnej żydowskiej rodzinie w 1941 roku. Jej ojciec Adam Goldwasser był romanistą i filozofem, pracował jako nauczyciel francuskiego i publikował wiersze w lokalnych krakowskich czasopismach. Jej matka Salomea ukończyła filozofię i germanistykę na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Podczas deportacji ludności żydowskiej do Skawiny pod Krakowem, rodzicom udało się umieścić córkę u polskiej rodziny rolniczej. Sami zostali rozstrzelani podczas selekcji przed transportem do obozu koncentracyjnego w Bełżcu. W wieku 7 miesięcy Monika Goldwasser została umieszczona w sierocińcu dla polskich, żydowskich i węgierskich dziewczynek prowadzonym przez siostry zakonne. Stamtąd została adoptowana przez polską, nieżydowską parę i wychowana jako Łucja. Jej przybrana matka Anna ujawniła jej prawdziwe pochodzenie dopiero na krótko przed śmiercią. Dla 22-letniej wówczas Moniki był to szok, nie chciała rozmawiać o swojej prawdziwej tożsamości i trzymała ją w tajemnicy. Dopiero spotkanie z biologiczną siostrą matki otworzyło nowy rozdział w życiu Moniki. Postanowiła dowiedzieć się więcej o swoim pochodzeniu i odnaleźć pozostałych przy życiu członków rodziny. W imieniu swoich zmarłych rodziców adopcyjnych - Anny i Maksymiliana Kamińskich - złożyła wniosek do Yad Vashem o przyznanie medalu Sprawiedliwych wśród Narodów Świata, który odebrała w ich imieniu podczas ceremonii w Żydowskim Muzeum Galicja w Krakowie w 2016 roku.

Monika Goldwasser regularnie spotyka się z grupami z Niemiec i całego świata w i daje świadectwo o swoim życiu. W rozmowach poświęca się przede wszystkim dwóm matkom, którym zawdzięcza życie - matce biologicznej, która w najtrudniejszych chwilach tuż przed śmiercią w masowej egzekucji próbowała ratować córkę oraz matce adopcyjnej Annie, która miała odwagę skutecznie stanąć w obronie prześladowanego i marginalizowanego dziecka. Monika Goldwasser zawsze podkreśla, że mimo tragicznej przeszłości nigdy nie zaakceptuje nienawiści i wrogości między ludźmi i narodami. Jej życie opiera się na dobroci, życzliwości i miłości, które uratowały jej życie. W 2020 r. Monika Goldwasser została odznaczona Krzyżem Zasługi na Wstędze Orderu Zasługi Republiki Federalnej Niemiec.

 

Stefania Wernik

Stefania Wernik (z domu Piekarz), urodziła się w listopadzie 1944 r. w obozie zagłady Auschwitz II-Birkenau. Jej matka Anna Piekarz była w ciąży, gdy została deportowana do obozu koncentracyjnego i zagłady Auschwitz-Birkenau. Numer obozowy dziecka został wytatuowany Stefanii na nóżce. Po porodzie zainteresował się nią dr Josef Mengele, który w Auschwitz-Birkenau był znany jako anioł śmierci ze swoich pseudonaukowych eksperymentów. Stefania Wernik również stała się jedną z jego ofiar. Z relacji matki Stefanii wiemy, że kiedy dziecko wracało z powrotem od dra Josefa Mengele, bardzo płakało, matka nie mogła jej uciszyć. Kilka dni przed wyzwoleniem KL Auschwitz-Birkenau, kiedy naziści opuścili już obóz, Anna opuściła obóz i uciekła. Położyła dziecko na odwróconym taborecie i ciągnęła go jak sanie. Po kilkunastu kilometrach dotarli do Libiąża, gdzie kobieta z dzieckiem otrzymały pomoc i schronienie u polskiej rodziny. Ich ojciec nie mógł uwierzyć, że przeżyli. Stefania Wernik była wolontariuszką sekretarzem Polskiego Związku Byłych Więźniów Politycznych Hitlerowskich Więzień i Obozów Koncentracyjnych oddział w Olkuszu oraz aktywnie spotyka się z grupami młodzieży opowiadając o swoich przeżyciach i cudem uratowanym życiu.

 

Nauka historii

Nauka historii na żywo to niezwykle cenna forma edukacji. Spotkania z Ocalałymi pozwalają na bezpośrednie zetknięcie się z historią, co jest niezwykle ważne dla zrozumienia jej skomplikowanych mechanizmów. Uczestnicy tych spotkań mają okazję wysłuchać autentycznych relacji, które są nieocenionym źródłem wiedzy o przeszłości. Dzięki temu mogą lepiej zrozumieć skomplikowane procesy historyczne i ich wpływ na teraźniejszość. Spotkania te są również okazją do zadawania pytań i dyskusji, co pozwala na jeszcze głębsze zrozumienie omawianych tematów.

 

Bezpośrednia wiedza o przeszłości

Warto uczestniczyć w spotkaniach z Ocalałymi, ponieważ są one niezwykle cennym źródłem wiedzy o przeszłości. Pozwalają one na zetknięcie się z historią i zrozumienie jej skomplikowanych mechanizmów. Uczestnicy tych spotkań mają okazję wysłuchać bezpośrednich relacji, które są nieocenionym źródłem wiedzy o przeszłości. Dzięki temu mogą lepiej zrozumieć skomplikowane procesy historyczne i ich wpływ na teraźniejszość. Spotkania te są również okazją do zadawania pytań i dyskusji, co pozwala na jeszcze głębsze zrozumienie omawianych tematów.